Εκδότης Adriana Anthopoulos: 08 Mar 2022 | Τελευταία ενημέρωση: 14 Mar 2022
Φέτος τα Κούλουμα και η Καθαρά Δευτέρα πέφτουν στις 7 Μαρτίου. Η αργία της Καθαράς Δευτέρας σημαίνει την έναρξη της Σαρακοστής, και ολοκληρώνεται την Παρασκευή πριν την ημέρα του Λαζάρου, ανοίγοντας επίσημα την περίοδο του Πάσχα και της νηστείας.
Ως μία από τις πιο σημαντικές αργίες στην Κύπρο, αυτή η ειδική μέρα πέφτει σε διαφορετική ημερομηνία κάθε χρόνο. Γιορτάζεται 50 μέρες πριν το ορθόδοξο Πάσχα και σηματοδοτεί το τέλος του καρναβαλιού.
Το όνομα φέρεται να έχει διάφορες εκδοχές όσον αφορά την προέλευσή του. Η μία λέει ότι οι γυναίκες είχαν να καθαρίσουν τόσες πολλές κατσαρόλες και πιάτα στο τέλος του καρναβαλιού και της Αποκριάς που δεν είχαν χρόνο να κάνουν κάτι άλλο.
Η άλλη εκδοχή λέει ότι το όνομα προέρχεται από την έναρξη της Σαρακοστής. Κατά την περίοδο της Σαρακοστής πρέπει να είμαστε καθαροί, να αποτινάσσουμε όλες τις κακές συνήθειες και να νηστεύουμε. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι επίσης δεν πρέπει να καπνίζουμε, να πίνουμε αλκοόλ και να αποφεύγουμε τις υπερβολές σε όλα τα επίπεδα. Καθώς στην περίοδο του καρναβαλιού είναι συνηθισμένο να πίνουμε αλκοόλ και να καταναλώνουμε μεγάλες ποσότητες κρέατος, με αποκορύφωση την Κυριακή της Αποκριάς (την προηγούμενη, δηλαδή μέρα της Καθαράς Δευτέρας), η «καθαρή» περίοδος αναφέρεται επίσης στο «καθαρό» σώμα. Είναι ο καιρός που οι Χριστιανοί επικεντρώνονται στον εξαγνισμό του σώματος και της ψυχής τους, ενόψει της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα.
Η παραδοσιακή Καθαρά Δευτέρα έχει συνδεθεί με το πέταγμα του χαρταετού. Οι οικογένειες μαζεύονται σε παρέες και πετούν χαρταετό μαζί με φίλους. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη ημέρα, με τα παιδιά να βρίσκονται στο προσκήνιο, να βγαίνουν στην εξοχή και να απολαμβάνουν τις πρώτες μέρες της άνοιξης. Συνήθως οι αρχές διοργανώνουν εκδηλώσεις, ενώ υπάρχει μια ευρύτερη εορταστική ατμόσφαιρα.
Τα παλιότερα χρόνια, τους χαρταετούς τους έφτιαχναν οι παππούδες και οι πατεράδες, και μάθαιναν στα παιδιά τους πώς φτιάχνονται οι χαρταετοί, για να περάσει η παράδοση στις επόμενες γενιές. Στην εποχή μας, ωστόσο, είναι πιο εύκολο απλά να αγοράσουμε έναν χαρταετό, με τα σχήματα και τα μεγέθη να ποικίλουν από πολύ μικρούς χαρταετούς που μπορεί εύκολα να τους χειριστεί ένας άνθρωπος ή ακόμα και ένα παιδί, μέχρι τεράστιους που χρειάζονται δύο ή και τρία άτομα για να τους διαχειριστούν. Οι χαρταετοί συμβολίζουν την ψυχή μας που πετάει ελεύθερη και καθαρή για να συναντήσει τον Χριστό. Με τον τρόπο αυτό οι Χριστιανοί προετοιμάζονται για την Ανάσταση.